YAYLI VOLANT ( OYNAR GÖBEKLİ VOLANT, ÇİFT KÜTLELİ VOLANT ) NEDİR ? DETAYLI BİLGİ..

Oynar Göbekli volan, baskı ve balata

YAYLI VOLANT ÇALIŞMA SİSTEMİ, ARIZALARI VE GÖREVLERİ

Genelde yeni nesil dizel motorlarda kullanılan yaylı volant bir çok kişinin kafasını karıştırıyorken, bu karışıklığı biraz olsun gidermek istedim.

YAYLI VOLANT NEDİR?

Manuel vitesli araçların debriyaj sistemindeki baskı balata ve bilya üçlüsünden sonra volantı da bu sistemin parçası olarak gruba dahil edebiliriz. Bu parçaların her birinin görevleri farklıdır. Balataların orta göbeğinin etrafında bulunan titreşim yayları debriyajdan ayağınızı kaldırırken motorun titreşimini emerek sarsıntıyı bitirir. Yaylı volant kullanılan debriyaj sistemlerinde, debriyaj balatasındaki yaylar iptal edilerek bu görev volanta verilmiştir. Balatanın ortasında ve kenarlarında hiç bir yay vs bulunmaz, titreşimi alma görevi volanttadır.

Debriyaj seti muhtemel arıza çeşitlerine buradan bakabilirsiniz.
Debriyaj sisteminin çalışmasına buradan bakabilirsiniz.

Resimlerden de göreceğiniz gibi volantın ortasındaki, baskının civatalarının bağlandığı kısım volantın gövdesinden ayrıdır. Ayrıdır derken içerisinde dairesel hareket edebileceği şekilde boşluk verilmiştir. Ve bu dairesel hareket edeceği kısımların içinde esnemeyi sağlayan yaylar bulunur. Bu şekilde volant normal debriyaj balatarındaki yayların görevini üstlenmiş olur.

Yaylı volantta (oynar göbekli volantta) kullanılan balata

YAYLI VOLANT ARIZALARI

Yaylı volant diğer sabit volantlara göre oldukça konforludur ancak ömrü sabit volant kadar değildir. Araç marka modeline ve kullanıma göre büyük oranda değişse de yaylı volantın ortalama 90000 km olarak bilinir. 

Yaylı volantın arızalanması genelde göbeğinin dairesel olarak esnemesinin artmasıyla olur. İçerisindeki yayların kuvveti düşer, kırılır veya her hangi bir şekilde özelliğini yitirir ve volantın göbeğinde boşluk oluşur. Bu boşluk ise bu şekilde arızalara sebep olabilir ;

YAYLI VOLANT ARIZA BELİRTİLERİ

• Aracı çalıştırınca veya stop edince ses yapabilir.
• Arabayla kalkış yaparken ayağınızı debriyajdan kaldırdığınızda ses yapabilir
• Yine arabayla kalkış yaparken arabayı titretebilir.
• Debriyaj pedalına basınca veya da bırakırken pedalı titretebilir.
• Arabayla sert kalkış yaparken bir defalığına tok bir ses yapabilir.

YAYLI VOLANT MI, SABİT VOLANT MI TAKILMALI ?

Aracınızda yukarıda saydığım arızalardan birisi oldu ve servise gittiniz. Ustanız arızanın volanttan olduğunu söyledi, şanzıman inip baskı balata volan söküldü. Ve ustanız size ; ''bu volantı sabit olanından takarsak daha ucuza mal olur, hem de bir daha arıza yapmaz hangisini isterseniz ? '' diye sorarsa bu durumda benden tavsiye : Orijinali neyse onu taktırın ! 

Sabit volan. (eski ve yenisi)

YAYLI VOLAN YERİNE SABİT VOLANT TAKILIRSA NOLUR ?

• Yaylı volantın esneme payı, diğer sabit volantlılarda kullanılan balatanın ortasındaki yaylardan daha fazladır. 
• Bu da ekstra konfor demektir.
• Aracınızın debriyajına zor alışabilirsiniz, çünkü eskisi kadar yumuşak kavramalı olmayacatır.
• Debriyajın kavrama noktası değişebilir. ( C4 te başıma gelmişti )
• Takacağınız sabit volant ve ona uyacak olan baskı balata farklıdır. Bu da baskı balatanın ömrünün kısa olacağını gösterir. Sebebi ise örneğin ; Citroen C5 1.6 HDİ 110 bg motorun yaylı volantının yerine Citroen C4 1.6 HDİ 90 bg sabit volant ve debriyaj setini takarsanız, bu güç farkını pek de iyi sağlayamayacaktır.

Düz volant ( sabit volant) kullanılan yaylı balata

Daha önceden büyük araçlarda ( otobüsler ) kullanılan bu yaylı volant sonradan küçük araçlarda kullanılmaya başladı. Sebebi ise tabi ki konfor. Bildiğiniz üzere manuel vitesli araçlar, otomatik viteslere göre konfor olarak daha düşük durumda. Bunun en büyük sebeplerinden biride kalkarken veya vites değiştirirken, debriyaj pedalına basıp bırakırkenki sarsıntılardır. Yukarıda da bahsettiğim gibi ömrü kısa olmasına karşın iyi bir kullanıcı 100000 km binebilir. Siz o 20000 de tekrar değişmesi gereken diyenlere inanmayın derim. Sağlıcakla kalın..